GARBIKETA BATZORDEAK

Hezkuntzan jasandako garbiketa 1936ko uztailaren 18an, hau da, gerra hasi bezain laister, hasi bazen ere, 1936ko azaroaren 18an plazaratutako erret dekretu baten bidez itxura legala eman zitzaion.
Wikipedia entziklopedi librean "Depuración del magisterio: Comisiones depuradoras" izeneko artikuluan ondo baino hobeto azaltzen zaigu garbiketa horren prozesua, eta hori egiteko sortu ziren "garbiketa batzordeak" eta haien eginkizunak.

EUSKAL MAISU-MAISTREN GARBIKETA

"Euskal maisu-maistren garbiketa Gerra Zibilean eta Frankismoaren hasieran" artikulu honetan Maite Ostolaza Gasteizko Irakasle Eskolako irakasleak ez du hezkuntzaren funtzioaz azterketa bat egin nahi baizik eta gertakari historikoa azaldu: Euskal Herriko maisu-maistren frankismopean jasan zuten "depurazioa", hain zuzen ere.

Adibide gisa, Bizkaian auzo eskoletako irakasleen %60 kargutik bota zuten. Benetan artikulu interesgarria.

IRAKURTZEKO

Gogoratuko duzuenez, hasierako post batean filme bat gomendatu nizuen blogg honen gaiarekin lotuta, "Mitxeleten mingaina".

Post honetan gaiarekin topatu ditudan liburuak aipatu nahi dizkizuet.

• Purga de maestros en la Guerra Civil. La depuración del Magisterio en la provincia de Burgos.

• El garrote de la depuración: Maestros vascos en la Guerra Civil y el primer Franquismo (1936-1945), Ostolaza Esnal, Maitane

• Maestros de la República, Los otros santos, los otros mártires. Iglesias, Maria Antonia

Espero dut zuek gozatzea!

KONTROLA ETA ERREPRESIOA

Artikulu honetan Sara Ramos Zamorak gobernu frankistak Gaztela-Mantxan irakaslegoan egindako garbiketa aztertu du.
Egileak Gaztela-Mantxan izandako garbiketa beste probintzietan izandakoarekin alderantzen du. Gainera, zigor motak aztertu ditu eta generoaren arabera emaitzen ezberdintasunez mintzatzen zaigu. Bukatzeko hausnarketa egiten du eta inork gehiago jakin nahi badu, berak erabilitako bibliografia agertzen da.
Berak bere artikuluan esaten duen bezala, gero eta interes gehiago dago "garaileen" historia ez dena plazaratzeko, eta hemendik eskertzen diegu lan horretan dihardutenei.

MITXELETEN MINGAINA

Blog honen gaia aukeratu dudanean Manual Rivasek idatzitako "¿Que me queres, amor?" liburuan azaltzen den "A lingua das bolboretas" ("Mitxeleten mingaina") ipuina etorri zait burura. Agian ezaguna egingo zaizue 1999an Jose Luis Cuerdak zuzendutako filmagatik. Hona hemen filmaren zatitxo bat.
1936an Galiziako herri bateko irakasle baten gorabeherak azaltzen dira. Post honetan ipuin osoa gaztelaniaz edo galegoz irakurtzeko aukera duzue goiko ipuinaren izenburuan sakatzean. Goza ezazue!